1 października w całej Unii Europejskiej zaczęła obowiązywać konwencja stambulska. To dokument, który ma na celu walkę z przemocą wobec kobiet i przemocą domową. Polska ratyfikowała ją już osiem lat temu, ale w 2020 roku polskie władze rozpoczęły procedurę jej wypowiedzenia i skierowały wniosek o zbadanie jej zgodności z konstytucją.
Konwencja stambulska, czyli Konwencja Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, to dokument, który ma już ponad 12 lat. Jest pierwszym międzynarodowym instrumentem, który ma na celu wyeliminowanie przemocy wobec kobiet, w tym dziewcząt poniżej 18. roku życia. Według dokumentu przemoc wobec kobiet stanowi naruszenie praw człowieka i jest formą dyskryminacji oraz nakłada na państwa obowiązek właściwego reagowania na tę przemoc.
Za przestępstwo uznaje m.in. stalking, przemoc psychiczną, fizyczną i seksualną, okaleczanie żeńskich narządów płciowych, przymusowe małżeństwa, nękanie, przymusową aborcję i przymusową sterylizację.
Jest także pierwszym międzynarodowym dokumentem, który definiuje płeć społeczno-kulturową. W konwencji znalazły się rozwiązania, które mają zapobiegać przemocy i chronić jej ofiary. Dokument zwiększa kompetencje policji i daje jej prawo do usunięcia sprawcy przemocy domowej z domu lub mieszkania.
Polska podpisała ją 18 grudnia 2012 roku, a ratyfikowała w kwietniu 2015 roku. 13 czerwca 2017 roku konwencja została podpisana przez UE, ale nie ratyfikowana, ze względu na sprzeciw niektórych państw członkowskich. Państwa unijne, które nie ratyfikowały konwencji, to: Bułgaria, Czechy, Węgry, Łotwa, Litwa i Słowacja. W 2021 roku Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że do przyjęcia konwencji jednomyślność wśród państw członkowskich nie jest konieczna, a wystarczy poparcie ze strony kwalifikowanej większości państw. Stwierdzono, że UE nie musi czekać z rozpoczęciem ratyfikacji na to, aż procedurę tę przeprowadzą wszystkie państwa członkowskie.
Źródło: oprac. za tvn24.pl. Zdjęcie ilustracyjne – fot. archiwum.
