Kto ma pieniądze, ten sprawuje władzę. W naszym kraju władza w dużej mierze należy do mężczyzn, którzy statystycznie nadal zarabiają więcej i nie rezygnują z pracy zawodowej, aby wychować dzieci. Przemoc ekonomiczna w rodzinie i w małżeństwie dotyka co najmniej 12 proc. kobiet, choć nie są znane dokładne liczby pozwalające określić skalę problemu w Polsce.
Przemoc ekonomiczna w rodzinie dotyka nie tylko współmałżonków, ale także osób starszych, niepełnosprawnych oraz innych domowników. Zabieranie renty czy emerytury seniorom, wydzielanie “kieszonkowego” osobom dorosłym, poniżanie, zastraszanie i uniezależnianie od siebie dzięki kontrolowaniu rodzinnego majątku oraz finansów, to najczęstsze przejawy przemocy ekonomicznej w rodzinie.
Przemocy, o której bardzo rzadko się mówi i którą nie zajmują się w ogóle sądy. Pojęcie przemocy ekonomicznej jest niejasne dla części społeczeństwa polskiego, co potwierdzają wyniki badań.
Przemoc ekonomiczna została zdefiniowana w Konwencji o zapobieganiu oraz zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (tzw. konwencji stambulskiej). W art. 3 konwencji czytamy: “przemoc wobec kobiet stanowi naruszenie praw człowieka i jest jedną z form dyskryminacji. Przemoc ta jest definiowana jako działanie, które powoduje fizyczną, seksualną, psychologiczną bądź ekonomiczną szkodę lub też cierpienie kobiet lub do nich prowadzi. W szczególności przemoc domowa jest określana jako przejaw fizycznego, seksualnego, psychicznego lub ekonomicznego dręczenia, które zdarza się w rodzinie, między obecnymi lub byłymi małżonkami czy partnerami, niezależnie do tego, czy sprawca i ofiara dzielą miejsce zamieszkania, czy też nie.”
Centrum Praw Kobiet zdefiniowało przemoc ekonomiczną w rodzinie, małżeństwie czy związku partnerskim jako poniższe działania:
- Zarządzanie dobrami współmałżonki czy partnerki bez jej zgody
- Zakazywanie bądź utrudnianie podjęcia pracy albo nauki
- Ograniczenie dostępu do środków finansowych będących formalnie w dyspozycji obojga partnerów
- Zmuszanie do składania fałszywych zeznań podatkowych
- Odmawianie przez męża brania udziału w zaspokajaniu podstawowych potrzeb rodziny (uchylanie się od pracy)
- Wymuszanie dostępu do konta bankowego żony
- Odmawianie dostępu do informacji lub do udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących sytuacji ekonomicznej rodziny
Badania z 2010 roku wykazały, że zjawisko przemocy ekonomicznej w rodzinie dotyczy przede wszystkim kobiet: wśród ogółu ofiar stanowią one 70 procent.
W wielu przypadkach przemoc ekonomiczna w małżeństwie polega również na zaciąganiu kredytów bez wiedzy i zgody współmałżonka, nie płacenie alimentów (jak wynika z danych zgromadzonych w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor na koniec maja 2020 roku było zarejestrowanych prawie 282 tys. mężczyzn, które nie wywiązują się z płacenia dzieciom alimentów) czy po prostu “pasożytowaniu” na zarobkach drugiej osoby.
Zainicjowany przez Centrum Praw Kobiet serwis www.finanse.cpk.org.pl ma pomagać kobietom w zarządzaniu finansami oraz budowaniu własnej niezależności.
źródło: ofeminin
