Senacka Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji rozpatrzyła 11 stycznia br. sprawozdanie z realizacji „Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014–2020” za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 r.
Sprawozdanie z realizacji „Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014 – 2020” w 2020 r. przedstawiła Anna Schmidt, Sekretarz Stanu z Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Sprawozdanie uwzględnia informację o zadaniach realizowanych w ramach programu, które obejmowały obszary: profilaktyka i edukacja społeczna; ochrona i pomoc dotkniętym przemocą w rodzinie; oddziaływanie na osoby stosujące przemoc; zwiększanie kompetencji służb i podmiotów podejmujących działania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Wiceminister Anna Szmidt poinformowała, że na zlecenie resortu rodziny w 2020 r. przeprowadzono kampanię społeczną o zasięgu ogólnopolskim pt.: „By powstał dom trzeba wiele troski. Nie pozwól mu się rozsypać”, której celem było podniesienie świadomości społeczeństwa i uwrażliwienie go na zjawisko przemocy w rodzinie, szczególnie w okresie epidemii wywołanej przez COVID-19 oraz wzmocnienie poczucia bezpieczeństwa dzieci i młodzieży zagrożonych lub dotkniętych przemocą w rodzinie z uwagi na sytuację epidemiczną.
Z zebranych przez ministerstwo danych wynika, że liczba przypadków przemocy nie uległa widocznemu zwiększeniu, co może być związane ze zmianami w Kodeksie postępowania administracyjnego nadającymi policji uprawnienie do podejmowania czynności interwencyjnych izolowania ofiary od sprawcy bez oczekiwania na decyzje sądów.
Z pomocy oferowanej przez specjalistyczne ośrodki wsparcia skorzystało w 2020 r. 4600 osób, co stanowi zmniejszenie o 25 proc. osób, które zgłaszały taką potrzebę w 2019 r. W ramach obszaru wsparcia osób stosujących przemoc podjęto działania korekcyjno-edukacyjne wobec 7288 sprawców. Tu również został odnotowany spadek liczby osób objętych tymi działaniami, co może być związane z równolegle prowadzonymi przez samorządy programami psychologiczno- terapeutycznymi.
W ramach programu prowadzone są konsultacje międzyresortowe zmierzające do wprowadzenia istotnych zmian do ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie dostosowując jej przepisy do zmieniającej się rzeczywistości kulturowej, obyczajowej, społecznej i ekonomicznej, które generują nowe formy przemocy np. cyberprzemoc. Konsekwencją zmian ustawowych będzie również zmiana założeń kolejnej edycji programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2014–2020 został wykonany na poziomie 93,8 proc.
Wśród zaleceń i rekomendacji, wynikających ze sprawozdania, wiceminister Anna Szmidt wymieniła m.in. opracowanie na poziomie gminy i powiatu lokalnych programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony ofiar; potrzebę zdefiniowania nowych pojęć ustawowych związanych z przemocą domową; opracowanie nowej ustawy, która szerzej odniesie się do zjawiska przemocy domowej stosowanej nie tylko przez członków rodziny, ale również partnerów; prowadzenie specjalistycznych szkoleń dla służb policyjnych, które jako pierwsze mają kontakt z ofiarami i sprawcami przemocy; wsparcie samorządów w prowadzeniu działań profilaktycznych dla rodzin zagrożonych przemocą, w szczególności do dzieci i młodzieży; wzmocnienie współpracy pomiędzy służbami, aparatem urzędniczym i organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie; przeciwdziałanie przemocy ekonomicznej i cyberprzemocy.
W ocenie wiceminister pracy te zalecenia i rekomendacje mają szansę zostać zrealizowane w pełni po przyjęciu przez parlament nowej ustawy antyprzemocowej, na podstawie której będzie możliwe skonstruowanie nowego programu przeciwdziałania przemocy.
Senatorów Ewę Matecką, Aleksandra Pocieja i Michała Seweryńskiego interesowało m.in. czy zaprzestano prac zapowiadanych przez resort, zmierzających do wypowiedzenia tzw. „konwencji stambulskiej”, pytano o powody spadkowych tendencji wśród ofiar przemocy domowej, a także o to czy działania pomocowe dotyczyć będą też mężczyzn – ofiar przemocy psychicznej. Wiceprzewodniczący Michał Seweryński poprosił również o ocenę praktyczną zmian w przepisach uchwalonych rok temu przez parlament.
Źródło: oprac. za senat.gov.pl. Zdjęcie ilustracyjne – fot. Shutterstock.
