Mając świadomość prac nad projektem nowelizacji ustawy o języku migowym Rzecznik Praw Obywatelskich, przedstawił własne stanowisku we wskazanej materii.
Zwracając się do przewodniczącego Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Senatu RP słusznie podnosi, że aktualne brzmienie ustawy o języku migowym pozbawia osoby mające trudności w komunikacji, a nieposiadające orzeczenia w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 573, t.j.), z możliwości skorzystania z dogodnej formy i sposobu komunikacji.
Uwagi RPO
Jak zauważa RPO niektóre osoby głuche, posługujące się językiem migowym, nie legitymują się orzeczeniem o niepełnosprawności z uwagi na fakt, że nigdy się o takie nie ubiegały. Posiadanie orzeczenia jest prawem, a nie obowiązkiem osób uprawnionych. Tym samym w ocenie RPO należy zrezygnować z wymogu posiadania przez osobę głuchą lub głuchoniewidomą orzeczenia o niepełnosprawności, które warunkuje dostęp do usług wspierających.
Kolejno RPO zwraca uwagę na poważne ograniczenie przez ustawodawcę zakresu podmiotów zobowiązanych do udostępnienia usługi tłumacza języka migowego lub tłumacza przewodnika. Obowiązek ten dotyczy wyłącznie organów administracji publicznej z pominięciem innych instytucji finansowanych ze środków publicznych. Doprowadza to do sytuacji, w której osoby ze wskazaną dysfunkcją mają trudności w porozumieniu się, chociażby w placówkach opieki zdrowotnej.
Rekapitulując, Rzecznik podnosi, że niezbędne staje się poszerzenie zakresu podmiotów zobowiązanych do udostępnienia usług tłumaczeniowych dla osób głuchych i głuchoniewidomych. Analogicznie wysuwa on postulat konieczności wprowadzenia przepisów obligujących szkoły, w których uczą się głuche dzieci i młodzież do zatrudniania nauczycieli, którzy znają PJM.
Postulaty zgłaszane przez Rzecznika nie tylko wpłyną na jakość życia odbiorców, ale przede wszystkim na dostępność tak potrzebną osobom niejednokrotnie mającym poczucie społecznego wykluczenia.
Źródło: oprac. za ops.pl. Zdjęcie ilustracyjne – fot. Shutterstock.
