Imigranci

Zdaniem RPO. Polskie służby naruszyły Europejską Konwencję Praw Człowieka

Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że polskie służby naruszyły Europejską Konwencję Praw Człowieka. Tak wynika z opinii RPO wysłanej do Trybunału w Strasburgu. Zdaniem Marcina Wiącka push-backi, czyli zawracanie do linii granicy godzi w prawo cudzoziemców do ubiegania się w Polsce o ochronę międzynarodową.

Jak poinformowało w poniedziałek (27 czerwca) biuro RPO, opinia rzecznika Marcina Wiącka wysłana do Trybunału w Strasburgu dotyczy skargi, którą do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka złożyła grupa 32 cudzoziemców zawrócona do linii granicznej i koczująca latem 2021 r. na granicy polsko-białoruskiej niedaleko Usnarza Górnego. RPO przyłączył się do tego postępowania.

Jeszcze w sierpniu ub.r. ETPC wydał postanowienie o tzw. środkach tymczasowych, w którym zdecydował, że Polska musi zapewnić grupie żywność, ubrania, opiekę medyczną i, jeśli to możliwe, tymczasowe schronienie. RPO zwrócił uwagę, że z dostępnych publicznie informacji wynika, iż żaden z orzeczonych środków nie został wykonany. „Strona polska nie udzieliła skarżącym pomocy, utrzymując, że są oni pod jurysdykcją białoruską, w związku z czym polskie służby nie mogą podjąć działań” – wskazał rzecznik.

W swojej opinii RPO poinformował, że trafiają do niego liczne skargi opisujące sytuacje, w których cudzoziemcy byli zawracani do linii granicy i zmuszani do jej przekroczenia w miejscu do tego nieprzeznaczonym niezależnie od stanu ich zdrowia, niepełnosprawności czy wieku.

Podkreślił przy tym, że do zawróceń dochodziło także nocami w zimie, przy niskich temperaturach. Jak dodał, push-backi były stosowane mimo świadomości, że funkcjonariusze białoruscy nie pozwalali cudzoziemcom na oddalenie się od linii granicy w głąb kraju oraz zmuszali ich do kolejnych prób przekroczenia granicy stosując przy tym przemoc. Według Wiącka zawracanie do linii granicy godzi w prawo cudzoziemców do ubiegania się w Polsce o ochronę międzynarodową.

Zdaniem RPO, uregulowana w rozporządzeniu resortu administracji procedura zawracania do linii granicy może być uznawana za zakazane wydalenie zbiorowe. Rzecznik przywołał przy tym wyrok ETPC z września 2015 r. ws. przeciwko Włochom, podkreślając, że push-backi stosowane przez Straż Graniczną kwalifikują się do określonych w tym wyroku przesłanek wydalenia zbiorowego.

Według rzecznika, zawracanie cudzoziemców nie tylko nie służy rozwiązaniu problemu nieuregulowanych migracji, ale wręcz problem ten potęguje. Jak podkreślił RPO, Straż Graniczna stosując push-backi zmusza cudzoziemców do nielegalnego przekraczania granicy, w miejscach do tego nieprzeznaczonych.

RPO nie zgadza się także z argumentacją, zgodnie z którą Białoruś była dla tych cudzoziemców bezpiecznym państwem trzecim. „Ich życie i zdrowie były tam zagrożone, zaś traktowanie ich przez funkcjonariuszy białoruskich służb – w tym przemoc, szczucie psami, odbieranie telefonów oraz pieniędzy, zmuszanie do prób przekraczania granicy wbrew przepisom prawa, uniemożliwianie powrotu do krajów pochodzenia – niewątpliwie nosiły znamiona poniżającego lub nieludzkiego traktowania. Działania SG polegające na zawracaniu cudzoziemców na Białoruś mogły zatem spowodować naruszenie art. 3 EKPC” – stwierdził RPO.

Źródło: oprac. za tvp.info. Zdjęcie ilustracyjne – fot. Shutterstock.

28 czerwca 2022