Raport „Ogólnopolska diagnoza zjawiska przemocy w rodzinie” został wykonany na zlecenie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Według badania, niemal co piąty ankietowany doświadczył jakiekolwiek rodzaju przemocy wiele razy w ciągu całego swojego życia, a 28 proc. – kilka razy.
Według Polaków przemoc w rodzinie jest zjawiskiem stosunkowo częstym. Niestety 10 proc. ankietowanych uznaje tego typu zachowania za normalne. 9 proc. badanych uważa, że w sprawach seksu żona zawsze powinna zgadzać się na to, co chce mąż (tak uważa 13 proc. mężczyzn i 7 proc. kobiet). Tyle samo respondentów twierdzi, że rodzice mają prawo bić swoje dzieci (zgadza się z tym 13 proc. mężczyzn i 5 proc. kobiet) oraz, że gwałt w małżeństwie nie istnieje (11 proc. zgadzających się mężczyzn i 6 proc. kobiet).
Zdaniem 10 proc. badanych normą jest obrażanie i wyzwiska podczas sporu między małżonkami, a 12 proc. uważa, że pogróżki i zastraszanie partnera nie świadczą o przemocy wobec niego. Natomiast aż 14 proc. twierdzi, że wydzielanie pieniędzy i kontrolowanie wszystkich wydatków, to przejaw gospodarności współmałżonka.
Na poziomie deklaracji, ponad połowa badanych, którzy obserwują w swoim otoczeniu rodziny dotknięte przemocą, podejmuje w związku z tym działania. Najczęściej jest to rozmowa z osobą krzywdzoną i motywowanie do podjęcia odpowiednich kroków, ale także rozmowa ze sprawcą przemocy. W przypadku przemocy fizycznej to także wezwanie policji. Pojawiały się też odpowiedzi, że formą reakcji było zgłoszenie sprawy do instytucji pomocy społecznej.
Osoby, które twierdzą, że z różnych powodów lepiej się nie wtrącać w życie rodzin dotkniętych przemocą stanowią około kilkunastu procent ogółu społeczeństwa.
Ankietowani w swoim otoczeniu najczęściej zauważają przemoc psychiczną, a najmniej dostrzegają przemoc seksualną.
Niemal co piąty badany (19 proc.) doświadczył jakiekolwiek rodzaju przemocy wiele razy w ciągu całego swojego życia, 28 proc. – kilka razy, a 10 proc. – raz.
Respondenci najczęściej doznawali przemocy ze strony mężów, partnerów i ojców lub żon, partnerek i matek. Eksperci zaangażowani w projekt opowiadali także o przypadkach, w których przemocy wobec rodziców dopuszczają się dzieci.
Osoby doświadczające przemocy w rodzinie w większości przypadków nie szukają pomocy w związku z tym, co je spotkało. Dzieje się tak z powodu niskiego poczucia własnej wartości, uzależnienia psychicznego i ekonomicznego od osoby, która przemocy się dopuszcza, stereotypowego przekonania na temat tego, jakie zachowania w rodzinie są dopuszczalne.
Na potrzeby projektu badawczego jego autorzy przyjęli następujące definicje:
- przemoc fizyczna – może przybierać różne formy: bicia, kopania, duszenia, poszturchiwania, wykręcania rąk, szarpania, szarpania za włosy, popychania czy spoliczkowania drugiej osoby;
- przemoc psychiczna, emocjonalna – to na przykład: zastraszanie, groźby, wyzwiska, poniżanie, wyśmiewanie, obrażanie, posądzanie o zdradę, ciągłe krytykowanie, wywoływanie poczucia winy, czy kontrolowanie/zabranianie kontaktów z innymi osobami, np. z rodziny itd.;
- przemoc seksualna – może przybierać różne formy, np. wymuszania stosunków seksualnych lub zmuszania do niechcianych zachowań seksualnych (niezależnie czy dotyczy to współmałżonków, czy też nie). Może to być także niechciane obłapywanie, obmacywanie;
- przemoc ekonomiczna – może polegać m.in. na zabieraniu lub wydzielaniu pieniędzy, zakazywaniu lub utrudnianiu podjęcia pracy zarobkowej, kontrolowaniu wszystkich wydatków, kontrolowaniu konta bankowego, zaciąganiu bez porozumienia kredytów/pożyczek, niszczeniu rzeczy osobistych lub stanowiących wspólną własność lub sprzedawania ich bez porozumienia, a także pozostawiania bez opieki osoby, która z powodu choroby, wieku, bądź niepełnosprawności nie może samodzielnie zaspokoić niezbędnych potrzeb.
Badanie było przeprowadzone w dniach 14-31 sierpnia 2019 roku na reprezentatywnej próbie dwóch tysięcy Polaków w wieku 18 i więcej lat. Miało charakter ogólnopolski i obejmowało respondentów ze wszystkich 16 województw.
źródło: Dzień Dobry TVN
