Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało i opublikowało na swojej stronie internetowej praktyczny przewodnik po najważniejszych rozwiązaniach dla cudzoziemców. Mogą się z niego dowiedzieć, jak wygląda ich sytuacja na rynku pracy w Polsce i na jakie wsparcie mogą liczyć oraz kiedy.
Z przewodnika można np. dowiedzieć się, że cudzoziemiec jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez zezwolenia na pracę, jeżeli:
- posiada status uchodźcy,
- udzielono mu ochrony uzupełniającej,
- posiada zgodę na pobyt ze względów humanitarnych,
- posiada zgodę na pobyt tolerowany w Rzeczypospolitej Polskiej,
- korzysta z ochrony czasowej w Rzeczypospolitej Polskiej,
- posiada ważne zaświadczenie, że sprawa dotycząca udzielenia ochrony międzynarodowej nie została zakończona w terminie 6 miesięcy i opóźnienie nie nastąpiło z winy wnioskodawcy.
Cudzoziemcy ci (z wyjątkiem cudzoziemców posiadających ww. zaświadczenie) mogą korzystać także z systemu wsparcia rynku pracy.
Warunkiem otrzymania kompleksowej pomocy z powiatowego urzędu pracy (PUP) w aktywizacji zawodowej i podjęciu zatrudnienia jest rejestracja cudzoziemca jako osoby bezrobotnej. W Polsce funkcjonuje 340 powiatowych urzędów pracy, w których istnieje możliwość rejestracji ze względu na miejsce zameldowania lub zamieszkania.
Co ważne, osoba ewakuowana z Islamskiej Republiki Afganistanu będzie mogła zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny, po uzyskaniu:
- statusu uchodźcy;
- ochrony uzupełniającej;
- zgody na pobyt ze względów humanitarnych;
- zgody na pobyt tolerowany;
- ochrony czasowej (jeżeli UE uruchomi tę procedurę).
Nie wyklucza to możliwości uzyskania statusu bezrobotnego w innych przypadkach określonych w ustawie.
Rejestracja w urzędzie pracy – i co dalej?
Po rejestracji w urzędzie pracy bezrobotny cudzoziemiec może być objęty usługami i instrumentami rynku pracy na takich samych zasadach jak obywatel Polski. Podlega on również ubezpieczeniu zdrowotnemu, co daje możliwość bezpłatnego korzystania z opieki zdrowotnej.
W okresie rejestracji w PUP cudzoziemcem opiekuje się wyznaczony pracownik pełniący funkcję doradcy klienta. Przeprowadza on wywiad w celu ustalenia aktualnej sytuacji zawodowej i społecznej cudzoziemca, jego predyspozycji i potrzeb oraz możliwości podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Bezrobotnemu przekazywana jest również informacja na temat możliwości uznania posiadanych kwalifikacji i wykształcenia, a także wymogów do podjęcia pracy w danym zawodzie.
Aby pomoc w aktywizacji zawodowej i podjęciu zatrudnienia była jak najskuteczniejsza, doradca klienta – w uzgodnieniu z cudzoziemcem – przygotowuje Indywidualny Plan Działania (IPD).
Indywidualny Plan Działania – co to takiego?
Indywidualny Plan Działania zawiera przede wszystkim działania, które należy podjąć, aby doprowadzić do wejścia cudzoziemca na polski rynek pracy. Może to być m.in.: wsparcie doradcy zawodowego – głównie w formie indywidualnych porad zawodowych. – Doradca zawodowy pomaga ocenić możliwości zawodowe, udziela informacji na temat sytuacji na rynku pracy w Polsce oraz wskazuje jak korzystać z informacji o rynku pracy. Może również pomóc podjąć nowe decyzje zawodowe np. dotyczące nabycia nowych kwalifikacji czy kierunku poszukiwania pracy lub samozatrudnienia.
Ministerstwo przypomina, że formy wsparcia realizowane i finansowane przez PUP to:
- szkolenia z języka polskiego oraz szkolenia zawodowe w celu uzupełnienia, zdobycia lub zaktualizowania kwalifikacji zawodowych. W trakcie szkolenia przysługuje stypendium szkoleniowe w wysokości do 1489 zł miesięcznie.
- staż – w przypadku konieczności zdobycia doświadczenia zawodowego (w trakcie stażu przysługuje stypendium stażowe w wysokości 1489 zł miesięcznie).
- dotacja na założenie działalności gospodarczej w przypadku podjęcia decyzji o samozatrudnieniu.
- zatrudnienie subsydiowane z Funduszu Pracy (np. w ramach prac interwencyjnych).
- program specjalny zawierający specyficzne elementy wspierające zatrudnienie.
- przygotowanie profesjonalnych dokumentów aplikacyjnych przy wsparciu doradcy klienta.
- pośrednictwo pracy: przedstawianie ofert pracy, nawiązywanie kontaktu z pracodawcami, kierowanie na wolne stanowiska pracy.
Po ustaleniu Indywidualnego Planu Działania następuje realizacja zaplanowanych działań zgodnie z ich harmonogramem. IPD kończy się podjęciem pracy lub podjęciem działalności gospodarczej.
W trakcie udzielania pomocy w aktywizacji zawodowej powiatowy urząd pracy współdziała z innymi instytucjami wspierającymi cudzoziemców w Polsce. To przede wszystkim Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Urząd ds. Cudzoziemców, tłumacze języków obcych oraz organizacje pozarządowe zajmujące się pomocą dla cudzoziemców. Współpraca ta jest jednym z warunków skutecznej aktywizacji zawodowej i integracji cudzoziemców na polskim rynku pracy.
O pomocy społecznej dla cudzoziemców można przeczytać na https://www.gov.pl/web/rodzina/pomoc-spoleczna-dla-cudzoziemcow-na-jakie-wsparcie-w-polsce-moga-liczyc
Źródło: oprac. za Prawo.pl. Zdjęcie ilustracyjne – fot. Pixabay.
