Wszystko wskazuje na to, że dla większości emerytów i rencistów skorzystanie z ulgi na leki będzie możliwe w tegorocznym rozliczeniu PIT po raz ostatni. Zmiany wynikają z Polskiego Ładu. I choć w samej ustawie nie znajdziemy artykułu wskazującego wprost na likwidację ulgi, w praktyce skorzystanie z niej w 2023 r., biorąc pod uwagę obecny kształt przepisów, dla wielu będzie niemożliwe.
Jedna z popularniejszych ulg – ulga na leki, stanowiąca część ulgi rehabilitacyjnej okazuje się być poważnie zagrożona. Wszystko za sprawą podwyższonej kwoty wolnej od podatku podniesionej z 8 tys. zł do 30 tys. zł – kluczowej zmiany wprowadzonej Polskim Ładem.
Brak PIT, brak prawa do ulgi
Reforma wprowadzająca wyższą kwotę wolną od podatku spowodowała, że większość emerytów została całkowicie zwolniona z podatku PIT. Zmiana ta dotyczy otrzymujących emeryturę w kwocie do 2,5 tys. zł miesięcznie (przeciętna emerytura z ZUS w całym 2020 r. wynosiła 2 474,54 zł brutto).
Brak zapłaconego podatku spowoduje jednak uniemożliwienie skorzystania z odliczenia w zeznaniu rocznym, co bezpośrednio dotknie emerytów i rencistów z najniższymi świadczeniami, czyli tych najbardziej potrzebujących.
Aby obecnie skorzystać z ulgi na leki, osoba niepełnosprawna musi posiadać stosowne, potwierdzone przez lekarza orzecznika orzeczenie o stopniu niepełnosprawności oraz potwierdzenie konieczności stosowania danego leku, dokonać zakupu leku ponosząc w danym miesiącu wydatek w kwocie powyżej 100 zł i zachować potwierdzenie nabycia leku wraz z danymi osobowymi osoby kupującej. Warto pamiętać, że odliczeniu nie podlegają leki niezwiązane z niepełnosprawnością. Nie odliczymy zatem np. suplementów diety.
Będą zmiany
Przypomnijmy, iż w tych dniach ogłoszona została zmiana przepisów podatkowych funkcjonujących w ramach Polskiego Ładu. Korekta objąć ma m.in. likwidację ulgi dla klasy średniej, w zamian za obniżenie stawki PIT z 17 do 12 proc. Utrzymana ma zostać natomiast kwota wolna od podatku. Utrudnieniem dla korygowania przepisów może okazać się orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego mówiące o tym, iż zmiany przepisów w trakcie trwania roku podatkowego powinny być korzystne lub neutralne dla podatników. Nowe przepisy miałyby wejść w życie od 1 lipca bieżącego roku.
Co do odliczenia?
W 2022 roku podobnie jak w latach ubiegłych osoby niepełnosprawne mogą odliczyć w swojej deklaracji PIT wydatki poniesione na rehabilitację, zakup leków, czy urządzeń niezbędnych do utrzymania sprawności. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową listę wydatków limitowanych i nielimitowanych, jakie można bez przeszkód odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej.
nielimitowane – można odliczyć całą kwotę takiego wydatku,
limitowane – można odliczyć kwotę, która uwzględnia „górny” lub „dolny” limit kwotowy.
W ramach wydatków nielimitowanych można odliczyć koszty na:
- adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb, które wynikają z niepełnosprawności;
- przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb, które wynikają z niepełnosprawności;
- zakup, naprawę lub najem wyrobów medycznych, które są wymienione w wykazie wyrobów medycznych określonym w przepisach wydanych na podstawie 38 ust. 4 ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych oraz wyposażenia, które umożliwia ich używanie zgodnie z przewidzianym zastosowaniem (uwaga: w ramach nielimitowanych wydatków nie odliczysz wydatków na pieluchomajtki, pieluchy anatomiczne, chłonne majtki, podkłady i wkłady anatomiczne);
- zakup, naprawę lub najem indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, oraz wyposażenia umożliwiającego ich używanie zgodnie z przewidzianym zastosowaniem, niewymienionych w wykazie wyrobów medycznych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 38 ust. 4 ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego;
- zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb, które wynikają z niepełnosprawności;
- odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;
- odpłatność za pobyt w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym;
- odpłatność za pobyt opiekuna osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I grupy inwalidztwa lub dzieci niepełnosprawnych do lat 16, który przebywa z osobą niepełnosprawną na turnusie rehabilitacyjnym, w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego lub zakładzie rehabilitacji leczniczej;
- odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne lub leczniczo-rehabilitacyjne;
- opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa;
- opłacenie tłumacza języka migowego;
- kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia;
- odpłatny przewóz:
- osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,
- osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż karetka transportu sanitarnego;
- odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
- na turnusie rehabilitacyjnym,
- w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego, zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym,
- na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia,
- opiekuna osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I grupy inwalidztwa lub dzieci niepełnosprawnych do lat 16, który przebywa z osobą niepełnosprawną na turnusie rehabilitacyjnym lub w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, lub zakładzie rehabilitacji leczniczej.
W ramach wydatków limitowanych – można odliczyć koszty na:
- zakup leków, o których mowa w ustawie Prawo farmaceutyczne, jeżeli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować stale lub czasowo te leki. W tym przypadku odliczeniu podlegają wydatki w wysokości różnicy pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu, a kwotą 100 zł;
- zakup pieluchomajtek, pieluch anatomicznych, chłonnych majtek, podkładów, wkładów anatomicznych – maksymalna kwota odliczenia wynosi 2 280 zł;
- opłacenie przewodników osób niewidomych zaliczonych do I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa – maksymalna kwota odliczenia wynosi 2 280 zł;
- utrzymanie psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, tj. odpowiednio wyszkolonego i specjalnie oznaczonego psa, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2 280 zł;
- używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16. roku życia – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2 280 zł”.
Źródło: pit.pl, podatki.gov.pl. Zdjęcie ilustracyjne – fot. Shutterstock.
