Rząd zamierza zlikwidować instytucję ubezwłasnowolnienia i zastąpić ją modelem wspierania decyzji – informuje Prawo.pl. Za takim rozwiązaniem opowiada się Rzecznik Praw Obywatelskich postulując jednocześnie o włączenie do prac nad zmianą przepisów osób z niepełnosprawnościami oraz działających na ich rzecz.
Ubezwłasnowolnienie całkowite to pozbawienie kogoś przez sąd zdolności do czynności prawnych, które przejmuje opiekun tej osoby. Przy ubezwłasnowolnieniu częściowym można osobiście podejmować czynności prawne, jednak za zgodą swojego kuratora.
Oznacza to, że osoba całkowicie ubezwłasnowolniona nie może m.in. zawrzeć związku małżeńskiego; uznać swego ojcostwa lub samodzielnie wytoczyć powództwa o ustalenie albo zaprzeczenie ojcostwa lub macierzyństwa; sprawować władzy rodzicielskiej, nawiązać stosunku pracy, korzystać z czynnego i biernego prawa wyborczego, sporządzić testamentu.
Nie ma też prawa działać w obrocie gospodarczym i prawnym. Wszelkie jej działania wymagają pośrednictwa opiekuna ustanowionego przez sąd. Sąd stosuje ubezwłasnowolnienie bezterminowo, nie jest ono okresowo kontrolowane. W Polsce stosuje się najczęściej ubezwłasnowolnienie całkowite (od 89 do 92 proc. uwzględnionych wniosków). W Polsce ubezwłasnowolnionych całkowicie jest ok. 90 tys. osób.
Jak Marcin Wiącek, rzecznik praw obywatelskich, przedstawił wiceminister sprawiedliwości Katarzynie Frydrych opinię do projektu zarządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie utworzenia międzyresortowego zespołu do opracowania propozycji rozwiązań normatywnych w zakresie zastąpienia instytucji ubezwłasnowolnienia modelem wspieranego podejmowania decyzji.
Według serwisu sprawa zastąpienia instytucji ubezwłasnowolnienia innym instrumentem prawnym, w pełniejszy sposób realizującym dyrektywy godności, wolności i równego traktowania każdej osoby, co najmniej od 20 lat pozostaje w zainteresowaniu RPO, który wielokrotnie sygnalizował tę kwestię Ministrowi Sprawiedliwości i Parlamentowi.
Marcin Wiącek w pełni podziela potrzebę podjęcia prac nad modelem wspieranego podejmowania decyzji. RPO uważa za niezbędne włączenie osób z niepełnosprawnościami lub osób działających na ich rzecz w prace zespołu. Możliwość zaproszenia do udziału w zespole z głosem doradczym osób niebędących jego członkami uznaje za niewystarczającą.
„Wierzę, że podjęcie wspólnych wysiłków na rzecz zapewnienia adekwatnego wsparcia osobom z niepełnosprawnościami przyczyni się do pełnego wdrożenia postanowień Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, o co będę konsekwentnie zabiegał. Podkreślam gotowość i otwartość do współpracy z zespołem międzyresortowym w formule odpowiadającej pozycji ustrojowej urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich” – podsumował Marcin Wiącek, cytowany przez Prawo.pl.
Źródło informacji: PAP MediaRoom. Zdjęcie ilustracyjne – fot. Shutterstock
