Niepełnosprawność

Toruń. Piękna historia i piękni ludzie

Pracownia Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych w Toruniu od 15 lat działa w formule Środowiskowego Domu Samopomocy, choć źródła działalności tego miejsca sięgają daleko wstecz. Z okazji jubileuszu odbyła się uroczystość podsumowująca działalność placówki.

W trakcie spotkania odbyła się projekcja filmu o Wandzie Szuman – Honorowej Obywatelce Torunia, pt. „Ja tylko nie zmarnowałam życia…” w wykonaniu uczestników ŚDS. Dzięki temu przywołana została cała toruńska wielopokoleniowa tradycja zapewniania w mieście terapii i integracji osób niepełnosprawnych.

Zaprezentowane zostały ponadto najważniejsze wydarzenia z działalności pracowni. Prezydent pogratulował wszystkich sukcesów wpisanych w świętowane 15-lecie.

– Wszyscy oddani przyjaciele pracowni wiedzą jednak, że ten wyjątkowy projekt trwa w Toruniu znacznie dłużej. Dziś szczególnie ważne okazują się przekształcenia organizacyjne podjęte w 2008 r. przez Katolickie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Diecezji Toruńskiej im. Wandy Szuman, a następnie użyczenie przez miasto Toruń przed pięciu laty, 1 stycznia 2019 r., nowoczesnego budynku przy ul. św. Jana Bosko 2 na siedzibę Środowiskowego Domu Samopomocy – podkreślił prezydent Michał Zaleski w liście okolicznościowym do prof. dr hab. Andrzeja Wojciechowskiego, współtwórcy placówki. – Panu profesorowi serdecznie gratuluję wyjątkowego szacunku i podziwu, jakim cieszy pan we wspólnocie skupionej w pracowni. Ta postawa budzi zrozumiały respekt również w wielu społecznościach Torunia. Dziękuję także za stałą współpracę stowarzyszenia i pracowni z samorządem miejskim oraz za codzienną pracę wszystkich osób skupionych w Środowiskowym Domu Samopomocy. Życzę, aby tegoroczny jubileusz był dla państwa wyjątkową inspiracją do zachowania w kolejnych latach najlepszych standardów swojej niezastąpionej służby – zaznaczył prezydent.
***

Pracownia Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych powstała przed 45 laty z inicjatywy grupy studentów Wydziału Sztuk Pięknych UMK, którzy zaczęli organizować zajęcia dla osób z niepełnosprawnością, w różnym wieku. W tym czasie nie było jeszcze w Toruniu żadnej instytucji terapeutycznej dla osób z niepełnosprawnością. Bezpośrednią inspiracją ich działania była osoba prof. Wandy Szuman – jej myśl pedagogiczna, praca z osobami niepełnosprawnymi i zagrożonymi marginalizacją, jak również doświadczenia studentów wyniesione z pobytów w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach k. Warszawy. Przez kilka lat zajęcia te prowadzone były wyłącznie przez wolontariuszy – studentów i młodych absolwentów (artyści, pedagodzy). Od roku akademickiego 1986/87 pracownia traktowana była jako laboratorium ćwiczeń, bowiem odbywały się w niej niektóre zajęcia dydaktyczne oraz praktyki dla studentów studiów dziennych i zaocznych Instytutu Pedagogiki i Psychologii UMK.

Decyzją Rektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika z 13 grudnia 1989 r., z inicjatywy prof. Czesława Kosakowskiego została formalnie utworzona Pracownia Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych jako część Instytutu Pedagogiki i Psychologii UMK. Rok później zawarto umowę pomiędzy UMK a Kuratorium Oświaty i Wychowania w Toruniu, na mocy której Pracownia otrzymała kilka etatów terapeutycznych. W związku z przyjęciem ustawy z dnia 9 maja 1991 r. o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych i powołaniem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, powstały nowe możliwości rehabilitacji w postaci warsztatów terapii zajęciowej. Dlatego też, z inicjatywy pracowni, zorganizowane zostały dwa Warsztaty Terapii Zajęciowej dla ok. 80 osób. Uczestnikami zajęć w tych warsztatach terapii zostały osoby z niepełnosprawnością, które od lat już uczestniczyły w terapii w pracowni i spełniały wymagane ustawą kryteria. W lipcu 1993 r. zawarto porozumienie między Zakładem Pedagogiki Specjalnej IP UMK a Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej i Wojewódzkim Zespołem Pomocy Społecznej w Toruniu o uczestnictwie w terapii prowadzonej w Pracowni pensjonariuszy Państwowych Domów Pomocy Społecznej z Torunia i województwa. Na mocy tej umowy przyjmowano także w pracowni na hospitacje i praktyki słuchaczy Szkoły Policealnej Pracowników Służb Społecznych w Toruniu.

Współtwórcą i kierownikiem pracowni był od początku dr art. rzeźb. kw. II st. Andrzej Wojciechowski, profesor nadzwyczajny UMK. W ciągu 40 lat zajęcia terapeutyczne Pracowni odbywały się w kilku tymczasowych miejscach. 1 listopada 2008 r. Pracownia Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych UMK została przekształcona w Środowiskowy Dom Samopomocy pod nazwą „Pracownia Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych”, prowadzony przez Katolickie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Diecezji Toruńskiej im. Wandy Szuman w Toruniu.

ŚDS „PRTON” KSON DT finansowany jest w całości z budżetu państwa i realizowany przez samorząd Gminy Miasta Toruń. Od 6 grudnia 2018 r. Stowarzyszenie prowadzi działalność na majątku Gminy Miasta Toruń, który oddano do bezpłatnego użytkowania. Pracownia jest miejscem wsparcia dla dorosłych osób przewlekle psychicznie chorych i dla osób z niepełnosprawnością intelektualną (ŚDS jest Domem typu A i B). Aktualnie na zajęcia uczęszcza 37 osób, tj. maksymalna ilość osób, które mogą uczęszczać na zajęcia.

Źródło: radio.pik.pl. Zdjęcie ilustracyjne – fot. Shutterstock.

29 października 2023