Art. 29 Konwencji ONZ o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami mówi, że osoby z niepełnosprawnościami mają takie samo prawo jak inni do udziału w polityce i życiu publicznym. W związku ze zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich wystosowało apel o to, by równość i powszechność wyborów dotyczyło również osób z niepełnosprawnością.
Apel jest rezultatem debaty, która odbyła się 29 marca tego roku „Wybory dostępne dla wszystkich?” Podpisujemy go przekonani, że wszyscy możemy sprawić, by wybory stały się bardziej dostępne dla osób z niepełnosprawnościami.
Apel skierowany jest do:
- instytucji, które mają wpływ na wybory dostępne dla wszystkich;
- komitetów wyborczych o dostępne dla wszystkich materiały, o spotkania w miejscach dostępnych, o uwzględnienie na listach osób z niepełnosprawnościami;
- mediów o dostępność debat i materiałów informacyjnych;
- organizacji społecznych o prowadzenie akcji informacyjnych;
- obywatelek i obywateli o wrażliwość na potrzeby osób z naszego najbliższego otoczenia: sąsiadów, znajomych, rodzin.
- osób z niepełnosprawnościami . Ważny jest Wasz głos i zaangażowanie. Dostępne wybory to nasza wspólna sprawa.
By dołączyć do koalicji na rzecz dostępnych wyborów.mPodpisz Apel „Wybory dostępne dla wszystkich!
Apel podpisali:
- dr hab. Marcin Wiącek , prof. UW – Rzecznik Praw Obywatelskich;
- Edward Bolak – członek inicjatywy Nasz Rzecznik;
- Krzysztof Dobies – Dyrektor Generalny Fundacji Avalon;
- Michał Kiśluk – Dyrektor Zarządzający Międzynarodowego Instytutu Społeczeństwa Obywatelskiego;
- Krzysztof Kotyniewicz – Prezes Zarządu Głównego Polskiego Związku Głuchych;
- dr Krzysztof Kurowski – Przewodniczący Polskiego Forum Osób z Niepełnosprawnościami;
- Bartosz Marganiec – działacz na rzecz praw Głuchych;
- Ewa Pawłowska – Prezes Fundacji Integracja
- dr Monika Szczygielska – specjalistka ds. dostępności, Uniwersytet Warszawski;
- Robert Więckowski – Wiceprezes Zarządu Fundacji Kultury bez Barier;
- dr Monika Zima-Parjaszewska – Prezeska Zarządu Głównego Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną (PSONI).
Główne postulaty:
Potrzebujemy uwzględnienia osób z niepełnosprawnościami wśród kandydatów na posłów i senatorów. Nic o nas, bez nas!
Potrzebujemy informacji o programach komitetów wyborczych i kandydatach.
Komitety wyborcze powinny zadbać o:
- przygotowanie materiałów, także stron internetowych z uwzględnieniem języka prostego i różnych sposobów porozumiewania się osób z niepełnosprawnościami;
- organizowanie spotkań wyborczych w miejscach dostępnych z udziałem tłumacza polskiego języka migowego.
Nadawcy telewizyjni i radiowi powinni dbać:
- o dostępność programów informacyjnych w jak największym zakresie;
- o przygotowanie audycji, materiałów i transmisji debat wyborczych w taki sposób, żeby osoby z różnymi niepełnosprawnościami mogły z nich korzystać i rozumieć ich treść. Język debat powinien być wolny od stereotypów i uprzedzeń.
- o wysoką jakość usług audiodeskrypcji, napisów dla osób niesłyszących i tłumaczenia w polskim języku migowym – zgodnie z obowiązującymi standardami. Tutaj pomocne będą stanowiska Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
Osoby prowadzące debaty powinny zapraszać do udziału w nich osoby z niepełnosprawnościami.
Potrzebujemy informacji o uprawnieniach przysługujących osobom z niepełnosprawnościami i wyjaśnienia, jak z nich korzystać.
Państwowa Komisja Wyborcza powinna przeprowadzić szeroką kampanię informacyjną o rozwiązaniach skierowanych do osób z niepełnosprawnościami. Do tego można wykorzystać różne kanały komunikacyjne, np. strony internetowe, radio, telewizję czy ulotki informacyjne. W kampanii można informować o alternatywnych formach głosowania, takich jak głosowanie przez pełnomocnika czy głosowanie korespondencyjne, a także o możliwości korzystania z nakładki w alfabecie Braille’a.
Władze lokalne powinny szeroko informować o sprawach organizacyjnych: siedzibach lokali wyborczych, siedzibach lokali dostępnych dla osób z niepełnosprawnościami, procedurach udziału w głosowaniu i ważnych terminach. Mogą przygotować dodatkowe materiały i wykorzystać różne sposoby dotarcia do wyborców i wyborczyń. Ważne jest, żeby osoby wykluczone cyfrowo miały też dostęp do wszystkich informacji.
Organizacje społeczne mogą prowadzić ogólnopolskie i lokalne kampanie informacyjne o wyborach. W materiałach powinny zwracać uwagę na rożne potrzeby osób z niepełnosprawnościami.
Potrzebujemy dostępnych lokali wyborczych oraz uważności na potrzeby osób z niepełnoprawnościami.
Władze lokalne mają obowiązek:
- przygotować lokale obwodowych komisji wyborczych dostosowane do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami zgodnie z kryteriami wskazanymi w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i odpowiednio wcześnie skontrolować ich dostępność, poinformować o lokalizacjach dostosowanych lokali;
- zapewnić dostępność nakładek do głosowania w alfabecie Braille’a.
Władze lokalne mogą również:
- likwidować bariery w bezpośredniej okolicy lokali wyborczych – upewnić się, że nie będzie prac remontowych, dopilnować, by w dniu głosowania była otwarta szeroka brama itp.
- zadbać o dostępność pozostałych lokali wyborczych (innych niż te, które gminy wskazały jako dostępne dla osób z niepełnosprawnościami);
- zadbać o sprawną i godną obsługę osób z niepełnosprawnościami podczas głosowania.
Administracja wyborcza powinna podczas szkoleń członkiń i członków obwodowych komisji wyborczych:
- uwzględniać szerzej tematykę potrzeb wyborców z różnymi niepełnosprawnościami;
- wskazać właściwe sposoby komunikowania się z osobami z niepełnosprawnościami, które przyjdą na głosowanie;
- zwrócić szczególną uwagę na warunki, jakie musi spełniać lokal dostosowany do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami;
- informować o tym, w jaki sposób kontrolować dostosowanie lokalu wyborczego do potrzeb wyborców z niepełnosprawnościami;
- informować o tym, jak podjąć skuteczną interwencję w razie stwierdzenia niedostosowania.
Społeczni obserwatorzy wyborów oraz mężowie zaufania powinni zwracać uwagę na kwestię dostępności lokali wyborczych.
Oto przykłady głosów z debaty „Wybory dostępne dla wszystkich?”
- Wybory to święto. Chcę w tym dniu być z innymi.
- Brakuje programów politycznych w formacie łatwym do czytania i rozumienia (ETR). Są one potrzebne osobom z niepełnosprawnością intelektualną.
- Gdy w telewizji nie ma napisów i tłumacza polskiego języka migowego – nie rozumiem, co mówią politycy. Nie mogę podejmować własnych decyzji.
- Składaliśmy pisma do komitetów wyborczych – ale nie było dialogu. Czujemy się traktowani jak dzieci, które muszą pogodzić się z brakiem dostępu do informacji.
Apel można podpisać na stronie avaaz.org
Źródło informacji i zdjęcia: niepelnosprawni.pl.
